Deze website maakt gebruik van cookies die uw voorkeuren opslaan om op die manier het surfen te vergemakkelijken.

Loterij verovert de wereld

03&04
DEC. '21
Brugge

WAT GEBEURDE ER IN BRUGGE IN 1441 EN LEEFT NOG STEEDS VERDER?

DE EERSTE GEDOCUMENTEERDE LOTERIJ, DIE OOK DE NAAM 'LOTERIJ' DROEG 
EN ALLE KENMERKEN HAD VAN EEN MODERNE LOTERIJ, VOND PLAATS
IN BRUGGE IN 1441.
ONDER DEZE NAAM EN IN DEZE VORM ZOU HET SPEL DE WERELD VEROVEREN.

Omdat we daar als Nationale Loterij samen met onze spelers de trotse erfgenaam van zijn, vierden we deze verjaardag tijdens een onvergetelijke vierdaagse in de wereldwijde bakermat van de loterij: Brugge.

Het verhaal
De loterij,
cultureel erfgoed

In de middeleeuwen nam men in Brugge een nooit gezien initiatief waarvan ze niet konden vermoeden dat het de basis zou leggen van wat we 580 jaar later wereldwijd kennen als ‘een loterij’. Brugge was in die tijd een zeer bloeiende metropool, maar een fikse boete opgelegd door Filips de Goede, hertog van Bourgondië, en de kosten die gepaard gingen met de veelvuldige opstanden, zorgden ervoor dat er alternatieve manieren moesten gevonden worden om nuttige zaken voor de gemeenschap te financieren zonder daarbij extra belastingen te moeten heffen. Net zoals vandaag was dat in de middeleeuwen geen populaire maatregel. Het geniale plan om een loterij met diverse prijzen te organiseren en zo vrijwillige bijdragen te verzamelen en met de opbrengsten collectieve noden te bekostigen, bleek een schot in de roos. Hun historische beslissing, bijna 600 jaar geleden, zou het Europese loterijlandschap voorgoed veranderen.

Lees het hele verhaal

“Ik zie de loterij uit 1441 als een crowdfunding avant la lettre, want wat ze met hun trekking financierden, zijn initiatieven die de burgers nauw aan het hart lagen. Eigenlijk is de Nationale Loterij vandaag een grote nationale tombola waarbij deelnemers spelen voor een klein bedrag. Je hoopt er wel mee te winnen, maar je weet ook dat je zo een mooie bijdrage levert aan een goed doel. Op die manier win je altijd.”

JANNIE HAEK
CEO Nationale Loterij

Foto: Thomas De Boever 

“Zo moet die eerste trekking ongeveer verlopen zijn: op een houten toneel staan twee manden. In de ene zitten alle loten, met daarop een naam en vaak ook een korte zin of een versje. In de andere mand zitten blanco briefjes en briefjes met prijzen. Transparantie was essentieel, dus elk lot werd getrokken – en met een verdragende stem omgeroepen. Het moet een geweldige beleving geweest zijn.”

JEROEN PUTTEVILS
Hoofddocent Middeleeuwse Geschiedenis, Universiteit Antwerpen

Foto: Thomas De Boever 

“Brugge was dé place to be voor iedereen die zich in die tijd creatief, artistiek, technologisch… roerde. Het was de centrale plaats waar grondstoffen binnenkwamen en er was kapitaal zat om projecten te financieren. In Brugge kwamen alle informatiestromen samen, die verspreiding ging heel snel. Later deden Venetianen mee aan de trekking in Brugge, en omgekeerd. Gebruikmakend van de bestaande netwerken ontpopte de loterij zich tot een internationaal gebeuren.” 

JAN DUMOLYN
Professor Middeleeuwse Geschiedenis, Universiteit Gent

Foto: Thomas De Boever 
JANNIE HAEK
CEO Nationale Loterij

Foto: Thomas De Boever 
JEROEN PUTTEVILS
Hoofddocent Middeleeuwse Geschiedenis, Universiteit Antwerpen

Foto: Thomas De Boever 
JAN DUMOLYN
Professor Middeleeuwse Geschiedenis, Universiteit Gent

Foto: Thomas De Boever 
programma

Niet te missen